BẢO TÀNG SỐ

Thời Bao Cấp 1975 - 1986

Trải nghiệm lại giai đoạn lịch sử đặc biệt: Tem phiếu, xếp hàng, định mức - Cuộc sống hàng ngày của người dân Việt Nam trong thời kỳ kinh tế kế hoạch hóa tập trung

📄 Tem Phiếu
🍚 Lương thực
👥 Xếp hàng
🏪 Mậu dịch

Cuộn để khám phá

Dòng thời gian lịch sử

Hành trình từ thống nhất đến đổi mới (1975-1986)

Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước
1975

Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước

Ngày 30/4/1975, giải phóng hoàn toàn miền Nam, kết thúc chiến tranh chống Mỹ. Cả nước thống nhất dưới chế độ xã hội chủ nghĩa.

Sài Gòn (nay là Thành phố Hồ Chí Minh) 3 số liệu
giải phóng thống nhất xã hội chủ nghĩa chiến tranh
Sự kiện quan trọng
Đại hội IV Đảng Cộng sản Việt Nam
1976

Đại hội IV Đảng Cộng sản Việt Nam

Đại hội quyết định xây dựng kinh tế theo mô hình kế hoạch hóa tập trung, áp dụng toàn bộ hệ thống bao cấp từ Liên Xô.

Hà Nội 3 số liệu
Đại hội IV kế hoạch hóa tập trung bao cấp
Sự kiện quan trọng
Công cuộc cải tạo kinh tế miền Nam
1976

Công cuộc cải tạo kinh tế miền Nam

Cải tạo toàn bộ nền kinh tế miền Nam theo mô hình miền Bắc. Quốc hữu hóa các xí nghiệp tư nhân, hợp tác hóa nông nghiệp.

Toàn miền Nam 3 số liệu
cải tạo quốc hữu hóa hợp tác hóa xí nghiệp
Sự kiện quan trọng
Tham gia SEV - Hội đồng Tương trợ Kinh tế
1978

Tham gia SEV - Hội đồng Tương trợ Kinh tế

Việt Nam gia nhập tổ chức kinh tế của các nước xã hội chủ nghĩa. Nhận viện trợ từ Liên Xô, Trung Quốc và các nước anh em.

Moscow (Liên Xô) 3 số liệu
SEV viện trợ Liên Xô tương trợ
Sự kiện quan trọng
Chiến tranh biên giới Việt - Trung
1979

Chiến tranh biên giới Việt - Trung

Xung đột biên giới với Trung Quốc làm gián đoạn nguồn viện trợ quan trọng, ảnh hưởng nghiêm trọng đến kinh tế bao cấp.

Biên giới phía Bắc Việt Nam 3 số liệu
chiến tranh biên giới Trung Quốc viện trợ
Sự kiện quan trọng
Tăng cường viện trợ từ Liên Xô
1979

Tăng cường viện trợ từ Liên Xô

Việc Trung Quốc cắt viện trợ buộc Việt Nam phải phụ thuộc hoàn toàn vào Liên Xô, làm tăng sự phụ thuộc vào mô hình kinh tế tập trung.

Toàn quốc 3 số liệu
Liên Xô viện trợ phụ thuộc
Hạn hán và thiếu lương thực nghiêm trọng
1980

Hạn hán và thiếu lương thực nghiêm trọng

Thời tiết bất lợi cộng với chính sách hợp tác hóa kém hiệu quả dẫn đến thiếu lương thực nghiêm trọng. Người dân phải đối mặt với nạn đói.

Toàn quốc, đặc biệt miền Bắc và miền Trung 3 số liệu
hạn hán thiếu lương thực đói hợp tác hóa
Sự kiện quan trọng
Chỉ thị 100 - Khoán sản phẩm trong hợp tác xã
1981

Chỉ thị 100 - Khoán sản phẩm trong hợp tác xã

Bước đầu tiên cải cách - cho phép nông dân "khoán" ruộng, được giữ phần sản phẩm vượt hạn mức giao nộp, động viên sản xuất.

Toàn quốc, bắt đầu từ miền Bắc 3 số liệu
chỉ thị 100 khoán sản phẩm cải cách nông nghiệp
Sự kiện quan trọng
Đại hội V Đảng - Thảo luận đổi mới
1982

Đại hội V Đảng - Thảo luận đổi mới

Bắt đầu xuất hiện ý kiến về cần thay đổi mô hình kinh tế. Thảo luận về việc áp dụng một số cơ chế thị trường giới hạn.

Hà Nội 3 số liệu
Đại hội V đổi mới thị trường cải cách
Sự kiện quan trọng
Đại hội VI Đảng - Đổi Mới
1986

Đại hội VI Đảng - Đổi Mới

Đại hội lịch sử tuyên bố chính sách Đổi Mới, chấm dứt nền kinh tế bao cấp, chuyển sang "cơ chế thị trường theo định hướng xã hội chủ nghĩa".

Hà Nội 4 số liệu
Đại hội VI Đổi Mới bao cấp thị trường cải cách
Sự kiện quan trọng
Tổng kết

Tổng kết giai đoạn

11 năm kinh tế bao cấp đã để lại những bài học quý giá về việc xây dựng mô hình kinh tế phù hợp với điều kiện đất nước. Đổi Mới 1986 mở ra thời kỳ phát triển mới của Việt Nam.

Tại sao áp dụng kinh tế bao cấp?

Những lý do dẫn đến quyết định lịch sử

🏛️

Thống nhất đất nước sau chiến tranh

Cần một mô hình kinh tế thống nhất cho toàn quốc sau khi hai miền có hệ thống kinh tế khác nhau

Nội dung

  • Miền Bắc đã áp dụng kinh tế kế hoạch hóa từ 1954
  • Miền Nam có nền kinh tế thị trường tư bản chủ nghĩa
  • Cần thống nhất hệ thống quản lý và điều hành kinh tế quốc gia
  • Đảm bảo công bằng xã hội giữa các vùng miền
📜

Hệ tư tưởng xã hội chủ nghĩa

Theo lý thuyết Marx-Lenin, kinh tế kế hoạch hóa tập trung là biểu hiện của chế độ xã hội chủ nghĩa

Nội dung

  • Kinh tế tập trung đảm bảo sở hữu công cộng về tư liệu sản xuất
  • Loại bỏ bóc lột và phân hóa giàu nghèo
  • Đảm bảo công bằng trong phân phối tài nguyên
  • Phù hợp với đường lối chính trị của Đảng
💰

Tài nguyên và công nghệ hạn chế

Đất nước nghèo nàn, tài nguyên ít, thiếu vốn và công nghệ cần thiết để phát triển

Nội dung

  • Chiến tranh kéo dài tàn phá hạ tầng và kinh tế
  • Thiếu vốn đầu tư từ nước ngoài
  • Công nghệ lạc hậu so với thế giới
  • Cần tập trung nguồn lực có hạn cho các mục tiêu ưu tiên
🤝

Nhận viện trợ từ các nước xã hội chủ nghĩa

Phụ thuộc vào viện trợ từ Liên Xô, Trung Quốc và các nước anh em khác

Nội dung

  • Viện trợ không hoàn lại từ Liên Xô và Trung Quốc
  • Các nước này cũng áp dụng mô hình kinh tế kế hoạch hóa
  • Điều kiện nhận viện trợ thường gắn liền với việc áp dụng mô hình họ đề xuất
  • Tham gia các tổ chức kinh tế của khối xã hội chủ nghĩa
⚖️

Kiểm soát xã hội sau chiến tranh

Cần một cơ chế quản lý chặt chẽ để ổn định xã hội, phân phối tài nguyên công bằng

Nội dung

  • Kiểm soát giá cả để tránh lạm phát
  • Đảm bảo phân phối lương thực công bằng
  • Ngăn chặn tư sản, con phe phát triển
  • Ổn định chính trị và xã hội sau chiến tranh
🏭

Mô hình phát triển của Liên Xô

Liên Xô là hình mẫu về phát triển kinh tế xã hội chủ nghĩa thành công

Nội dung

  • Liên Xô trở thành cường quốc thứ hai thế giới
  • Phát triển công nghiệp nặng nhanh chóng
  • Trở thành đối trọng với các nước tư bản
  • Nhiều nước đang phát triển học tập mô hình này
🚫

Bị cô lập quốc tế

Việt Nam bị cô lập về ngoại giao và kinh tế sau chiến tranh

Nội dung

  • Hoa Kỳ và các nước phương Tây áp đặt cấm vận
  • Không thể tiếp cận thị trường quốc tế
  • Chỉ có thể giao thương với khối xã hội chủ nghĩa
  • Thiếu nguồn vốn đầu tư từ bên ngoài
💥

Hậu quả của chiến tranh kéo dài

Chiến tranh 30 năm tàn phá hạ tầng và nền kinh tế

Nội dung

  • Hạ tầng giao thông, điện nước bị tàn phá nghiêm trọng
  • Thiếu nhân lực lành nghề
  • Nền kinh tế bị gián đoạn suốt nhiều thập kỷ
  • Cần thời gian dài để khôi phục và xây dựng lại
⚖️

Đảm bảo công bằng xã hội

Cơ chế bao cấp đảm bảo mọi người đều có quyền tiếp cận hàng hóa cơ bản

Nội dung

  • Phân phối hàng hóa theo định mức cho mọi người
  • Không có sự phân hóa giàu nghèo quá lớn
  • Mọi người đều được đảm bảo mức sống tối thiểu
  • Ưu tiên cho trẻ em, người già và người có công

Bối cảnh lịch sử

Sau chiến thắng 1975, Việt Nam đứng trước thách thức lớn về việc xây dựng đất nước thống nhất. Trong bối cảnh đó, việc áp dụng mô hình kinh tế kế hoạch hóa tập trung được xem là phù hợp với điều kiện và hoàn cảnh lúc bấy giờ. Tuy nhiên, sau 11 năm thực hiện, những hạn chế của mô hình này đã trở nên rõ ràng, dẫn đến quyết định Đổi Mới năm 1986.

Bộ sưu tập hiện vật

Những kỷ vật từ thời bao cấp

Trải nghiệm tương tác

Tham gia và khám phá thời bao cấp

📖

Kể chuyện lịch sử

Lắng nghe những câu chuyện từ người dân thời bao cấp

Khám phá
⚖️

So sánh đổi thay

Xem sự khác biệt giữa thời bao cấp và hiện tại

So sánh
🏪

Cửa hàng ảo

Tham quan cửa hàng mậu dịch thời bao cấp

Tham quan
🎯

Kiến thức & Câu đố

Thử sức với các câu hỏi về thời kỳ này

Bắt đầu